جمعه، ۵ مرداد ۱۴۰۳
نقاشی های معروف جهان، حاصل نبوغ، خلاقیت و استعداد ذاتی خالقان این آثار هستند؛ اما نکتهای که باعث به شهرت رسیدن این نقاشیها شده، داستانهایی است که این آثار برای ما روایت میکنند.در ادامه با ما همراه باشید تا شما را به سفری به کشورهای مختلف ببریم و با معروف ترین نقاشیهای جهان و داستانهای نهفته در آنها آشنا کنیم.
تکنیک اثر: رنگ روغن روی تخته چوب صنوبر
سبک اثر: رنسانس
ابعاد اثر: ۵۳ × ۷۷ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: فرانسه، پاریس، موزه لوور
مونالیزا (Mona Lisa) مشهورترین نقاشی جهان توسط داوینچی در سال ۱۵۰۳ روی چوب درخت صنوبر یا همان سپیدار خلق شد. داوینچی در این اثر یکی از واقعبینانهترین و گیراترین لبخندهای نقاشی شده را به تصویر درآورده است. گفته میشود این نقاشی تصویری است که داوینچی به سفارش فرانچسکو دل جیوکوندو (Francesco del Giocondo)، تاجر ثروتمند ابریشم فلورانسی، از «لیزا گراردینی»، همسر وی، ترسیم کرده که یک پرتره با ارتفاع نیمه است؛ البته کارشناسان هنوز کاملا از این موضوع مطمئن نیستند و هویت مونالیزا نامشخص است. نام دیگر این نقاشی، «لبخند ژکوند» نیز از فامیلی این تاجر فلورانسی نشئت گرفته است. برخی افراد مانند فروید حدس میزنند که مونالیزا مادر داوینچی است؛ در حالی که برخی آن را پرتره خود داوینچی میدانند.
داوینچی کشیدن مونالیزا را در ایتالیا شروع کرد؛ اما آن را در فرانسه به پایان رساند. فرانسوای اول، این اثر را در «کاخ فونتنبلو» (Palace of Fontainebleau) به نمایش گذاشت و این اثر بهمدت یک قرن، همان جا ماند. لویی چهاردهم مونالیزا را به کاخ ورسای برد و در قرن نوزدهم این اثر در اتاق خواب ناپلئون آویزان شد.
مونالیزا در سال ۱۸۰۴ در موزه لوور نصب شد. به گفته تاریخدانان، مونالیزا پیش از قرن بیستم در خارج از حیطه محافل هنری شناخته شده نبود؛ اما در سال ۱۹۱۱، یک کارمند سابق موزه لوور، این نقاشی را به سرقت برد و بهمدت دو سال آن را مخفی کرد. او بهعنوان یک وطنپرست ایتالیایی معتقد بود که مونالیزا باید به ایتالیا برگردانده شود. این سرقت باعث شهرت این نقاشی در میان مردم شد. البته باید بدانید که نقاشی لبخند مونالیزا در نهایت به موزه لوور بازگردانده شد و در حال حاضر رکورددار گرانترین ارزیابی بیمه با قیمت ۱۰۰ میلیون دلار است. طبق قانون میراث فرهنگی فرانسه، امکان خریدوفروش این اثر وجود ندارد و این نقاشی متعلق به مردم است.
تکنیک اثر: رنگ روغن، پاستیل و چسب رنگ
سبک اثر: اکسپرسیونیسم
ابعاد اثر: ۷۳٫۵ × ۹۱ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: نروژ، اسلو، موزه ملی و موزه مونک
جیغ (The Scream)، اثر ادوارد مونک، نقاش مشهور نروژی است بهعنوان نمادی از اضطراب، ترس، رنج و هیجان در جهان شناخته میشود. جیغ یک اثر هنری واحد نیست و مونک چهار نسخه از این نقاشی را ایجاد کرده است. گفته میشود که ایده این نقاشی زمانی به فکر مونک رسید که در حال پیادهروی عصرگاهی با دوستانش بود و غروب آفتاب و نور قرمز خیرهکنندهای را دید. خود مونک دراینباره مینویسد:
آسمان سرخ شد. به رنگ خون. من متوقف شدم. احساس خستگی کردم و به حصار تکیه دادم. در بالای سر مردم شهر خون بود و هوای گرم، زبانههای آتشین بود. دوستانم راه را ادامه دادند و من در آنجا لرزیدم و از اضطراب ایستادم و احساس کردم یک جیغ بیکران از طبیعت عبور میکند.
جیغ بهعنوان نمادی از اضطراب، ترس، ترس، رنج و هیجان در جهان شناخته میشود
جیغ در سال ۱۸۹۳ به تصویر کشیده شد. در سالهای ۱۹۹۴ و ۲۰۰۴، دو نقاشی جیغ به سرقت رفتند و به این ترتیب توجه عموم مردم به این دو اثر هنری جلب شد. هر دو نقاشی در نهایت پیدا شدند. در سال ۲۰۱۲ نیز یکی از نقاشیهای پاستلی در یک مزایده به قیمت ۱۲۰ میلیون دلار فروخته شد.
جالب است بدانید که چهرهی آندروژنی که در جلوی این نقاشی دیده میشود، در واقع منشا جیغ در نقاشی نیست؛ بلکه سعی دارد جلوی جیغ دلخراشی را بگیرد که از طبیعت به گوش میرسد. این نقاشی جزو آثار انگشتشماری است که ایموجی آن طراحی شده است.
آخرین مطلب نوشته شده درباره نقاشی جیغ در فوریه ۲۰۲۱، کشف نویسنده کلماتی است که در گوشه چپ بالای این اثر نوشته شدهاند و با چشم معمولی دیده میشوند. خواندن این نوشته سالهای سال به طول انجامید و در نهایت معلوم شد که جمله مذکور به این شرح است:
تنها یک دیوانه میتوانست این نقاشی را بکشد!
محققان مدتها زمان صرف کردند تا بفهمند که چه کسی این کلمات را نوشته است. یک منتقد دانمارکی در سال ۱۹۰۴ متوجه این نوشته شد و تصور میکرد که این کلمات تنها اقدامی خرابکارانه از سوی یکی از بازدیدکنندگان هستند. در نهایت با اسکن و تحقیقات در این زمینه مشخص شد که خود مونک این جمله کوچک را پس از اتمام کار با مداد نوشته است.
تکنیک اثر: فرسکو
سبک اثر: رنسانس والا
ابعاد اثر: ۸۸۰ × ۷۰۰ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: ایتالیا، میلان، صومعه «سانتا ماریا دل گراتزیه»
شام آخر (The Last Supper)، دیوارنگارهای مستطیلشکل در سالن غذاخوری صومعه «سانتا ماریا دل گریزیا» در شهر میلان است که صحنه آخرین شام مسیح و ۱۲ حواریون، قبل از به صلیب کشیده شدن را به تصویر میکشد. داوینچی برای کشیدن این اثر از روشهای نوین نقاشی دیواری استفاده نکرد و بهجای آن، رنگ روغن را به کار گرفت. خشک شدن رنگ روغن زمان زیادی میبرد و به همین دلیل، داوینچی زمان زیادی را صرف به تصویر کشیدن این نقاشی کرد. داوینچی مجبور شد در ابتدا دیوار را با یک لایه دوتایی ژسو و ماستیک مهر و موم کند تا بتواند نقاشی خود را روی آن به تصویر بکشد.
شام آخر بارها بازسازی شده است؛ زیرا متاسفانه عوامل زیست محیطی این نقاشی را تخریب کردهاند و شاید امروز چیز زیادی از رنگهای استفاده شده توسط داوینچی باقی نمانده باشد. این اثر در دورهای خلق شد که تصاویر مذهبی، موضوع اصلی آثار هنری را تشکیل میدادند. شام آخر دو بار در معرض خطرات جنگ قرار گرفت. اولین بار در زمانی بود که لشگر ناپلئون از دیواری که این نقاشی روی آن قرار داشت، بهعنوان هدف تمرینی استفاده کردند. این اثر در زمان جنگ جهانی دوم نیز پس از بمباران سقف صومعه، برای چند سال در هوای آزاد قرار داشت.
تکنیک اثر: رنگ روغن روی بوم
سبک اثر: عصر طلایی نقاشی هلند
ابعاد اثر: ۳۹ × ۴۴٫۵ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: هلند، لاهه، موزه Mauritshuis
دختری با گوشواره مروارید (Girl With a Pearl Earring)، اثر ورمیر، نقاش برجسته هلندی است. این نقاشی در سال ۱۶۶۵ خلق شده است و اغلب آن را با مونالیزا مقایسه میکنند؛ البته باید بدانید که این دو اثر با هم متفاوت هستند و دختری با گوشواره مروارید یک پرتره نیست؛ بلکه یک ترونی (tronie) است. این سبک از کشورهای فقیر در زمان ورمیر نشئت میگیرد و بهجای توجه به افراد، اغلب کاراکترها یا مدلهایی خیالی را به تصویر میکشد که پوششهای خیالی با ژستهایی اغراقآمیز دارند.
زمینه سیاه نقاشی دختری با گوشواره مروارید دارای یک لایه رنگ سبز عمیق است که با استفاده از یک لعاب سبز زیرلایه زمینه سیاه آن بهوجود میآید. لعاب سبز مدتها است که رنگ باخته؛ البته دختر به تصویر کشیده شده در این اثر کماکان زیبایی خود را حفظ کرده است. جالب است بدانید که یک فیزیکدان هلندی در سال ۲۰۱۴ عنوان کرد که با توجه به بازتاب آینهای، گلابی شکل بودن و درشتی این گوشواره، به نظر میرسد جنس آن از مروارید نیست و یک گوشواره از جنس قلع بهنظر میرسد که جلا داده شده است.
تکنیک اثر: تمپرا روی بوم
سبک اثر: رنسانس
ابعاد اثر: ۲۷۸ × ۱۷۲ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: ایتالیا، فلورانس، گالری اوفیتزی
زایش ونوس (The Birth of Venus) توسط ساندرو بوتیچلی، نقاش ایتالیایی دوره رنسانس در اواسط دهه ۱۴۸۰ خلق شد. این اثر که حضور ونوس در خشکی را به تصویر میکشد، یکی از آثار هنری کلاسیک است که در آن تصویری اسطورهای و ترکیبی جدید از سبک رنسانس و فرهنگ کلاسیک یونانی را میبینید. ونوس، الهه عشق، در این اثر پس از مدتها حضور و رشد در اعماق دریاها، در ساحل و از یک صدف بزرگ تولد دوبارهای را تجربه میکند.
بوتیچلی، زایش ونوس را به سفارش خانواده مدیچی، یکی از قدرتمندترین سلسلههای بانکی آن زمان در فلورانس ترسیم کرد. این خانواده بهعنوان حامی هنر، سهم گستردهای در سفارش و حمایت از هنرمندان برای چند نسل داشتند. این نقاشی یک تفاوت قابلتوجه با آثار دیگر بوتیچلی دارد؛ او برخلاف همیشه زایش ونوس را روی بوم نقاشی کرد؛ در حالی که آثار دیگر او روی چوب هستند.
تکنیک اثر: رنگ روغن و برگهای طلا
سبک اثر: هنر نو، هنر مدرن، سمبولیسم، مکتب جدایی وین
ابعاد اثر: ۱۸۰ × ۱۸۰
آدرس محل نگهداری اثر: اتریش، وین، گالری کاخ بلودر
وستاو کلیمت نقاش نمادگرای اتریشی، اثر بوسه (The Kiss) را در سال ۱۹۰۷ خلق کرد. بیشتر این اثر با رنگ روغن روی بوم است؛ اما میتوان آن را یک نقاشی مخلوط به حساب آورد؛ زیرا شامل برگهای طلا، پلاتین و نقره میشود. بوسه از بهترین آثار نمایانگر جنبش سمبولیسم (نمادگرایی) است. گوستاو کلیمت در این اثر از برگ طلا استفاده کرد تا ظاهری کاملا ظریف و درخشان ایجاد کند. در این اثر میتوانید تاثیرات هنری بیزانس را در رداهایی بیبنید که بر تن زوج عاشق داخل نقاشی است.
در بوسه زن و مردی را میبینید که در پس زمینهای آرام و یکنواخت در لبه یک چمنزار، یکدیگر را میبوسند. مرد خم شده است تا زن را ببوسد؛ در حالی که زن روی بستری از گل زانو زده و بیشتر پذیرای بوسه است تا فعالانه در آن شرکت کند. بخشی از برگهای طلای به کار رفته در لباس مرد از اشکالی سیاه و سفید و مستطیلی شکل تشکیل شده است؛ در حالی که لباس زن مزین به گلهایی رنگارنگ است. بر اساس نظر موزه آپر بلودر، کلیمت در نقاشی بوسه، یک عبارت تمثیلی درباره عشق در قلب وجود انسان را به تصویر کشیده است.
تکنیک اثر: فرسکو (دیوارنگاری)
ابعاد اثر: ۵۷۰ × ۲۸۰ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: ایتالیا، واتیکان، صومعه سیستین چپل
آفرینش آدم (The Creation of Adam) اثر میکل آنژ روی سقف کلیسای سیستین در واتیکان از زیباترین و خارقالعادهترین نقاشیهای جهان است؛ بهترین اثر هنری که به سبک نقاشی دیواری در طول سالهای ۱۵۰۸ تا ۱۵۱۲ ترسیم شده است. میکل آنژ برای ترسیم این اثر بهتنهایی هرروز ساعتها بالای داربست کار میکرد. مساحت کل نقاشی دیواری تقریبا ۵۰۰ متر مربع و شامل بیش از ۳۰۰ شکل است. خط مرکزی سقف شامل ۹ قسمت از کتاب پیدایش است و آفرینش آدم چهارمین قاب است.
در نقاشی آفرینش آدم یکی از روایتهای انجیل از کتاب آفرینش را میبینید که در آن، خداوند با نفسی حیاتبخش به انسان زندگی میبخشد. میکل آنژ در این اثر خداوند و حضرت آدم را در حالی که دستانشان را به سوی یکدیگر دراز کردهاند، به تصویر کشیده است. حوا نیز در حالی که دست خداوند را به دور گردن خود دارد، به نظر آرام میآید؛ اما کنجکاوانه به آدم مینگرد. در این نقاشی میبینید که انگشتان خداوند و حضرت آدم تقریبا یکدیگر را لمس میکنند. برای تماشای این اثر باید سرتان را بالا بگیرید و سقف را تماشا کنید؛ تصویری که تا ابد در ذهن شما نقش خواهد بست.
با کمی دقت به نیمه راست تصویر، برشی عرضی از مغز انسان با جزئیاتی قابلتوجه را خواهید دید که تسلط بالای نقاش بر آناتومی بدن انسان را نشان میدهد. برخی افراد بر این باور هستند که مضمون این اثر این است که «خدای هر فرد مغز او است». آفرینش آدم بارها در طول تاریخ بازسازی شده است. جالب است بدانید که سقف کلیسای سیستین در طول قرنها بارها بهدلایل مختلفی مانند مواجهه با دود شمع صدمه دید. سقف این کلیسا در سال ۱۹۸۹ ترمیم و تمیز شد و مردم با دیدن رنگهای درخشان و سرزنده آفرینش آدم، شگفتزده شدند.
تکنیک اثر: رنگ روغن روی بوم
سبک اثر: پستامپرسیونیسم، هنر مدرن
ابعاد اثر: ۹۲ × ۷۴ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: آمریکا، نیویورک، موزه هنر مدرن نیویورک
شب پرستاره (The Starry Night) مشهورترین اثر ونگوگ زمانی در سال ۱۸۸۹ میلادی خلق شد که وی در بیمارستان روانی «سن پل مووزول» در حوالی «سن ریمی د پرووانس» فرانسه بستری بود و از افسردگی و پارانویا رنج می برد. او یک سال پس از خلق این اثر، خودکشی کرد. شب پرستاره در واقع چشمانداز ذهنی ونگوگ از یک دهکده ایدئال قبل از طلوع آفتاب است؛ وی این تصویر را با الهام از منظره پنجره اتاقش کشید. شب پرستاره نمونه بارز نبوغ ونگوگ و استفاده جسورانه او از براشهای ضخیم است.
آسمان در شبی پوشیده شده با ابرهایی چرخان، ستارگانی فروزان و هلال درخشان ماه، پسزمینه رویاگونه، شب پرستاره با رنگهای زرد و آبی را تشکیل میدهند. اگرچه در توصیف عناصر اثر به وضوح اغراق شده است؛ بهسادگی میتوان با آنها احساس نزدیکی کرد. در پایین خط افق و در زیر تپه، شهر کوچکی در این اثر به چشم میخورد. خانههایی با رنگهای تیره و پنجرههای روشن، برج بلند کلیسا در مرکز شهر روی ساختمانهایی کوچکتر و ترکیبی بزرگ، تاریک و تاحدودی مبهم در سمت چپ حسی عجیبی به بیننده منتقل میکنند. ونگوگ در نامهای به امیل برنارد اینطور مینویسد:
شب رنگارنگتر از روز است. در دل شب ستارگان بیش از یک سری نقاط ساده سفید روی صفحهای سیاه به نظر میرسند و به رنگهای زرد، صورتی و حتی سبز ظاهر میشوند.
نقاشی شب پرستاره در کارگاه طبقه همکف تیمارستان نقاشی شده است. جالب است بدانید که ونگوگ در طول ۱۲ ماه اقامت در این مکان، ۳۲ بار تصویر منظره پنجره اتاقش را با کمترین میزان تغییر نقاشی کرده بود که تابلو شب پر ستاره یکی از این نقاشیها محسوب میشود. وی این چشمانداز را در ساعتهای مختلف روز در شرایط متفاوت آب و هوایی از جمله طلوع آفتاب، طلوع ماه، روزهای آفتابی و گرم، روزهای بارانی و روزهای طوفانی به تصویر کشیده است.
سبک اثر: فرسکو (دیوارنگاری)
ابعاد اثر: ۷۷۰ × ۵۰۰ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: ایتالیا، کاخ آپوستولیک واتیکان، اتاقهای رافائل
مکتب آتن (The School of Athens) یکی از مشهورترین آثار رافائل، نقاش دوره رنسانس است که در بین سالهای ۱۵۰۹ تا ۱۵۱۱ میلادی بهعنوان بخشی از دیوارنگاری اقامتگاه پاپ در واتیکان خلق شده است. در این اثر که به عنوان شاهکار رافائل و تجسمی تمام عیار از روح کلاسیک دوران اوج رنسانس شناخته میشود، تصویر تقریبا همه فیلسوفان مهم یونان، دانشمندان، ریاضیدانان و دیگر شخصیتهای شناخته شده وجود دارد. در دوره خلق مکتب آتن، پاپ جولیوس دوم با تشویق هنرمندان بزرگی چون لئوناردو داوینچی، رافائل، میکل آنژ و دل سارتو، شهر رم را جایگزین شهر فلورانس کرد؛ بهطوری که این شهر را میتوان متمرکزترین مکان آثار هنری اروپا در طول سالهای رنسانس برشمرد.
در مکتب آتن چهرههای مختلفی چون سقراط، افلاطون، ارسطو، فیثاغورث، بطلیموس، اقلیدس، ابن رشد، ابن سینا و زرتشت خورگان دیده میشوند؛ در حالی که بهظاهر مشغول به اشتراک گذاشتن عقاید و آموزش از یکدیگر هستند. این اشخاص که در دوره های متفاوت زمانی زندگی میکردند، همگی در این قاب و زیر یک سقف جمع شدهاند. البته خود رافائل بهطور صریح به نام شخصیتهای موجود در اثر اشاره نکرده است و منبع مشخصی درباره این اثر و نامگذاری شخصیتهای آن وجود ندارد. نکته قابلتوجه در مورد این نقاشی استفاده از روش فرافکنی است که رافائل از داوینچی آموخته است. هدف رافائل از خلق تصویر «مکتب آتن»، ایجاد یک نظم و هارمونی میان روح مسیحیت و روح پیشینیان با انعکاس محتوای کتابخانه پاپ بود که شامل مضمونی با درونمایه فلسفه، الهیات، علم حقوق و ادبیات میشود.
مکتب آتن در روی یکی از دیوارهای اتاقهای رافائل (Stanze di Raffaello) در کاخ آپوستولیک واتیکان نقاشی شده است. رافائل در ابتدا در اتاق Stanza della segnatura کار طراحی و دکور را آغاز کرد و «مکتب آتن» به احتمال زیاد دومین نقاشی بود که در آنجا پایان یافت. «مکتب آتن» پس از نقاشی «دیسپیوتا» (که روبهروی آن قرار دارد) و «پارناسوس» بهعنوان سومین شاهکار هنری رافائل شناخته میشود. «مکتب آتن» تنها دیوارنگاری است که توسط پنجرههای اتاق قطع نشده است.
تکنیک اثر: رنگ روغن روی بوم
سبک اثر: امپرسیونیسم، هنر مدرن
ابعاد اثر: ۱۷۵ × ۱۳۱ سانتیمتر
آدرس محل نگهداری اثر: فرانسه، پاریس، موزه اورسی
رقص در مولن دولا گالت (Dance at Le Moulin De La Galette) بهترین و معروفترین اثر پیر اوت رنوار در سال ۱۸۷۶ در پاریس و با الهام از باغی بر فراز تپههای مون مارتر خلق شد؛ اثری که تصویری از گردهمایی منظم یکشنبه پاریسیهای عادی در اواخر سده نوزدهم در مولن دولا گالت را به تصویر میکشد. جالب است بدانید که بیشتر چهرهها در این اثر، مشتریهای عادی مولن و مردم عادی نیستند و در واقع، این دوستان خود نقاش هستند که در حالتهایی کاملا اتفاقی و گاهی کاملا حرفهای به تصویر کشیده شدهاند.
اوت رنوار در مورد این اثر گفته است:
بیشترین سعی را میکنم تا برای سرگرمی و لذت مردم نقاشی کنم و نه برای خسته و کسل کردن آنها تا توجه آنها را بهسمت چیزهایی جلب کنم که ارزش دیدن داشته باشد؛ چیزهایی که لزوما در خودشان نمیبینند.
نسخه تقریبا یکسان کوچکتری (با ابعاد ۷۸ × ۱۱۴ سانتیمتر) نیز از نقاشی رقص در مولن دولا گالت توسط رنوار نقاشی شده است که گفته میشود در یک مجموعه خصوصی در سوئیس قرار دارد. این اثر تقریبا به اثر بزرگتر شباهت دارد؛ با این تفاوت که در آن از رنگهای روشنتری استفاده شده است.